Mannauðs- og jafnréttisstefna FJS
Mannauðsstefna
Mannauðsstefnan veitir yfirsýn yfir starfsumhverfið. Hún er starfsmönnum til leiðbeiningar um ábyrgð sína, réttindi og skyldur og er ætluð til að stuðla að gagnkvæmum skilningi milli starfsmanns og vinnuveitanda. FJS leggur áherslu á liðsheild, starfsánægju, gagnkvæma virðingu og gott starfsumhverfi með öflugum hópi starfsmanna. Það er hæft starfsfólk, metnaður þess, kraftur og hollusta, sem er lykillinn að farsælum rekstri stofnunarinnar. Hjá Fjársýslunni njóta allir sömu möguleika til endurmenntunar, starfsþjálfunar, starfsframa og launa. Einelti og kynferðisleg áreitni er ekki liðin hjá FJS.
Ráðningar og starfslok
FJS leggur áherslu á að faglegt og skipulagt ráðningarferli sem miðar að því að hæfasti umsækjandinn verði ráðinn hverju sinni. Um ráðningar og starfslok og ferli þeirra að öðru leiti fer eftir lögum um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins nr. 70/1996.
Móttaka nýliða
FJS leggur áherslu á að nýjir starfsmenn fái hlýjar móttökur, fullnægjandi kynningu á stofnuninni og starfseminni og að aðstaða þeirra sé tilbúin á fyrsta vinnudegi. Fjársýslan tryggir að nýjir starfmenn fái viðeigandi starfsþjálfun til þess að þeir geti sinnt starfi sínu með öruggum og fullnægjandi hætti.
Starfsþróun og starfsþjálfun
Starfsþróun er á ábyrgð starfsmanns og næsta yfirmanns. Starfslýsing er fyrir öll störf hjá FJS og eru þau grunnur að starfsmannasamtölum sem fara fram einu sinni á ári. Í starfsmannasamtölum fer fram umræða um allt sem snertir starfið. Lögð er áhersla á þarfir, hvatningu frammistöðu og starfsþróun. Í starfsmannasamtölum er lagður grunnur að fræðslu starfsmanna. Mikilvægt er að starfsfólk þekki þá möguleika sem þau hafa til stafsmenntunar og símenntunar hjá Fjársýslunni sem og möguleika hjá stéttarfélögum.
Samþætting einkalífs og starfs
FJS vill beita sér fyrir því að starfsmenn geti samræmt starfsskyldur sínar og skyldur gagnvart fjölskyldu eins vel og kostur er. Slíkt er mögulegt með sveigjanlegum vinnutíma, hlutastörfum eða annarri vinnuhagræðingu eftir því sem við verður komið og aðstæður leyfa.
Annað
Í sérstakri starfsmannahandbók á innra neti FJS er gerð frekari grein fyrir möguleikum starfsmanna til starfs- og símenntunar, möguleikum til samþættingu einkalífs, styrkja og ýmislegt annað er varðar starfsumhverfi FJS og réttindi og skyldur starfsmanna.
Jafnréttisstefna
Markmið
Jafnréttisstefna FJS er gerð til að vinna að jafnri stöðu starfsmanna óháð kyni eins og getið er um í lögum um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020. Markmið þeirra laga er að koma í veg fyrir mismunun á grundvelli kyns og koma á og viðhalda jafnrétti og jöfnum tækifærum kynjanna á öllum sviðum samfélagsins. Allt fólk skal eiga jafna möguleika á að njóta eigin atorku og þroska hæfileika sína óháð kyni. Með kyni í lögum þessum er átt við konur, karla og fólk með hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá nema annars sé sérstaklega getið. Þar segir í 4. grein að atvinnurekendur skuli markvisst vinna að því að jafna stöðu kynjanna og stuðla að því að störf flokkist ekki í sérstök kvenna- og karlastörf. Leggja skal sérstaka áherslu á að jafna hlut kynjanna í stjórnunar- og áhrifastöðum. Í 5. grein segir að stofnanir með 25 starfsmenn eða fleiri skuli setja sér jafnréttisáætlun eða samþætta jafnréttissjónarmið inn í starfsmannastefnu sína. Skal þar m.a. sérstaklega kveðið á um markmið og gerð áætlunar um hvernig þeim skuli náð til að tryggja starfsfólki þau réttindi sem kveðið er á um í 6.–14. gr.
Ábyrgð
- Fjársýslustjóri ber endanlega ábyrgð á að áætluninni sé fylgt eftir.
- Forstöðumenn FJS, bera sameiginlega ábyrgð á framgangi jafnréttismála í samræmi við áætlunina, hver fyrir sitt svið.
- Mannauðsstjóri FJS ber ábyrgð á að áætluninni sé fylgt eftir í umboði fjársýslustjóra þ.m.t. að gera tölfræðilegar úttektir árlega er varða áætlunina, sinna eftirfylgni, endurskoða og gera tillögur um breytingar ef þörf krefur.
- Starfsfólk FJS ber ábyrgð á því að sýna samstarfsfólki og viðskiptavinum stofnunarinnar virðingu án tillits til kynferðis, skoðana, aldurs, efnahags, trúarbragða, litarháttar, þjóðernis eða stöðu þeirra að öðru leyti.
Gildissvið
Jafnréttisstefna þessi tekur til allra starfsmanna Fjársýslu ríkisins og er kynnt starfsmönnum árlega.
Konum, körlum og fólki með hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá skulu greidd jöfn laun og njóta sömu kjara fyrir sömu eða jafn verðmæt störf. Með jöfnum launum er átt við að laun skulu ákveðin á sama hátt fyrir fólk óháð kyni. Skulu þau viðmið sem lögð eru til grundvallar launaákvörðun ekki fela í sér kynjamismunun. Starfsfólki skal ávallt heimilt að skýra frá launakjörum sínum ef það kýs að gera svo. Með kjörum í þessu sambandi er, auk launakjara, átt við lífeyris-, orlofs- og veikindarétt og hvers konar önnur starfskjör eða réttindi sem metin eru til fjár.
12. gr. Laus störf, starfsþjálfun, endurmenntun og símenntun
Starfsþjálfun og endurmenntun
Starf sem laust er til umsóknar skal standa opið jafnt konum, körlum og fólki með hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá, sbr. þó 2. mgr. 16. gr. Atvinnurekendur skulu gera nauðsynlegar ráðstafanir til að tryggja að konur, karlar og fólk með hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá njóti sömu möguleika til endurmenntunar, símenntunar og starfsþjálfunar og til að sækja námskeið sem haldin eru til að auka hæfni í starfi eða til undirbúnings fyrir önnur störf. Markmiðið er að jafna stöðu kynjanna innan FJS. Viðmiðin sem lögð eru til grundvallar við mannaráðningar skulu vera hin sömu fyrir öll kyn. Hið sama gildir um úthlutun verkefna, tilfærslu í störfum og uppsögn. Í þessu skyni skal stofnunin notast við kynhlutlaus viðmið um frammistöðu í starfi.
13. gr. Samræming fjölskyldu- og atvinnulífs.
Samþætting einkalífs og starfs
Fjársýsla ríkisins vill beita sér fyrir því að starfsmenn geti samræmt starfsskyldur sínar og skyldur gagnvart fjölskyldu eins vel og kostur er, óháð kyni. Ráðstafanir þær skulu m.a. miða að því að auka sveigjanleika í skipulagningu á vinnu og vinnutíma þannig að bæði sé tekið tillit til fjölskylduaðstæðna starfsfólks og þarfa atvinnulífs, þ.m.t. að starfsfólki sé auðveldað að koma aftur til starfa eftir fæðingar- og foreldraorlof eða leyfi úr vinnu vegna brýnna fjölskylduaðstæðna. Slíkt er mögulegt með sveigjanlegum vinnutíma, hlutastörfum eða annarri vinnuhagræðingu eftir því sem við verður komið og aðstæður leyfa
14. gr. Kynbundið ofbeldi, kynbundin áreitni og kynferðisleg áreitni
Úrræði og leiðbeiningar (verkferlar) eru kynntar starfsmönnum a.m.k. einu sinni á ári. Yfirmenn stofnana skulu gera sérstakar ráðstafanir til að koma í veg fyrir að starfsfólk verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni áreitni eða kynferðislegri áreitni á vinnustað. Kynbundið ofbeldi, kynbundin og kynferðisleg áreitni og einelti er ekki liðið hjá Fjársýslu ríkisins. Á innri samskiptasíðu stofnunarinnar eru leiðbeiningar fyrir starfsfólk og stjórnendur ef bregðast þarf við, komi slík mál upp. Nýjum starfsmönnum er sérstaklega bent á þessar upplýsingar. Einnig eru aðgengilegar á innri samskiptasíðu fræðslu- og leiðbeiningarit fyrir starfsfólk til að átta sig betur á óviðeigandi hegðun á vinnustað, hvernig á að bregðast við slíku og ítarlegri leiðbeiningar fyrir stjórnendur til að fyrirbyggja og bregðast við einelti, áreitni og ofbeldi á vinnustöðum. Starfsfólki og stjórnendum er bent sérstaklega á hvar þessar upplýsingar megi finna með tölvupósti a.m.k. einu sinni á ári og öll hvött til að kynna sér þær.
Aðgerðaráætlun fyrir jafnréttisstefnu FJS
Einu sinni á ári eru teknar saman kyngreindar upplýsingar um:- fjölda starfsmanna eftir sviðum og stöðugildum
- fjölda stjórnenda eftir sviðum og stöðugildum
- auglýst störf á árinu, fjölda karla og kvenna sem sóttu um störfin. Þetta er liður í að jafna stöðu kynjanna innan FJS og koma í veg fyrir að störf innan stofnunarinnar flokkist ekki í sérstök kvenna- og karlastörf.
Komi fram ósk frá umsækjanda um rökstuðning á ráðningu skulu þær upplýsingar fylgja tölfræðiupplýsingum í skýrslu til fjársýslustjóra. Komi fram aðrar upplýsingar um að ómálefnalegar ástæður hafi ráðið ráðningu eða jafnréttislög brotin skal það einnig koma fram í tölfræðiskýrslu.
Kyngreindar upplýsingar eru teknar saman fyrir 1.febrúar ár hvert. Skýrsla er send fjársýslustjóra sem boðar fund telji hann vafamál hvort ómálefnalegar ástæður hafi legið að baki ráðningu eða jafnréttislög brotin. Komi upp mál þar sem grunur leikur á að jafnréttislög hafi verið brotin skal brugðist við sem fyrst með tilkynningu og upplýsingum til fjársýslustjóra, sem í samvinnu við mannauðsstjóra mun yfirfara málið og beita viðeigandi úrræðum. Öll slík mál skulu vistuð í skjalavistunarkerfi FJS. [Áb. mannauðsstjóri]
Jafnlaunavottun
Samkvæmt jafnlaunastefnu fer árlega fram (fyrir lok feb ár hvert) launagreining allra starfsmanna. Kannað er hvort um kynbundinn launamun sé að ræða. Bregðast skal við óútskýrðum launamun með stöðugum umbótum og eftirliti. Ef um óútskýrðan mun hjá einstaklingi er að ræða skal bregðast við strax. [Áb. mannauðsstjóri fyrir 1. feb ár hvert]
Starfsþjálfun og endurmenntun
Í árlegri skýrslu um starfsmannamál skal gerð samantekt þar sem fram kemur hversu margir karlar og hversu margar konur í sambærilegum störfum hafa sótt endurmenntun. Nýliðum skulu kynntar verklagsreglur um námskeið og endurmenntun í starfsmannahandbók. Komi í ljós munur á aðgengi starfsfólks til endurmenntunar, á grundvelli kyns, skal grípa til aðgerða. [Áb. mannauðsstjóri fyrir 1. feb ár hvert]
Samræming fjölskyldu- og atvinnulífs
Í viðverustefnu FJS kemur fram sá sveigjanleiki sem stofnunin veitir starfsfólki sínu óháð kynferði, innan og umfram kjarasamninga og vinnurétt. Í henni kemur m.a. fram að FJS vill standa vörð um velferð starfsfólks og að starfsumhverfi þeirra sé heilsusamlegt. FJS vill stuðla að samþættingu vinnu og einkalífs þannig að FJS sé fjölskylduvænn vinnustaður. FJS vill stuðla að farsælli endurkomu starfsfólks til vinnu eftir langvarandi fjarvistir vegna veikinda eða slysa og/eða ef starfsgeta þeirra breytist. Starfsfólk er upplýst um lögbundin réttindi vegna veikinda barna svo og fæðingar- og foreldraorlofs með því að hafa aðgengilegar upplýsingar á innri samskiptasíðu FJS. Starfsfólk óháð kyni er hvatt til að nýta sér rétt sinn til fæðingarorlofs og veikindadaga vegna veikinda barna.
[Áb. mannauðsstjóri fyrir 1. feb ár hvert]
Kynbundið ofbeldi, kynbundin áreitni og kynferðisleg áreitni
Eineltisáætlun FJS sem nær yfir einnig kynbundið ofbeldi má finna á ytri og á innri samskiptasíðu FJS. Áætlunin er reglulega kynnt fyrir starfsfólki (tvisvar á ári og oftar ef þurfa þykir) ásamt jafnréttisstefnu, upplýsingum um kynbundið ofbeldi, kynbundinni og kynferðislegri áreitni. Vísað er í fræðsluefni á innri samskiptasíðu FJS ásamt leiðbeiningum, m.a. ferlum fyrir starfsfólk og stjórnendur til að átta sig betur á óviðeigandi hegðum á vinnustað og hvernig á að bregðast við slíku. Starfsfólk er hvatt til að upplýsa um verði það fyrir eða verði vitni að kynbundnu ofbeldi, kynbundinni og kynferðislegri áreitni innan vinnustaðarins eða á viðburðum á vegum hans og er lögð mikil áhersla á að það njóti verndar og stuðnings á meðan og á eftir ef slík mál koma upp. [Áb. mannauðsstjóri fyrir lok febrúar og nóvember ár hvert]
Endurskoðun
Áætlunin skal endurskoðuð á þriggja ára fresti. Næsta endurskoðun er því 24.01.2025.
Reykjavík 22.01.2022
Jafnréttisáætlun FJS febrúar 2022
______________________________
Pétur Ó. Einarsson
Mannauðsstjóri